Co to jest palec „zatrzaskujący”?
Palec „zatrzaskujący” jest bardzo częstą chorobą. Rozpoczyna się dolegliwościami bólowymi po stronie dłoniowej ręki w czasie zginania i prostowania palca. Dolegliwości są najbardziej nasilone w godzinach porannych.
Dolegliwość ta może dotyczyć każdego, ale najczęściej dotyka kobiety w średnim wieku. Cukrzyca jest jednym z czynników ryzyka występowania palca „zatrzaskującego”.
Aby zrozumieć istotę schorzenia należy poznać anatomię ścięgien zginaczy na poziomie ręki i palców. Ścięgna te rozpoczynają się od brzuśćców mięśniowych na poziomie przedramienia i biegną przez dłoń kończąc się na palcach. Gdy zginamy palce nie formują one struny, ponieważ są przytrzymywane do paliczków poprzez troczki zginaczy. Tworzą one małe tunele podobnie jak kable w hamulcach rowerowych.
System ścięgien i troczków jest niezwykle precyzyjnie dopasowany i wystarczy niewielkie pogrubienie ścięgna żeby spowodować blokadę. Jest to przyczyną formowania się palca „zatrzaskującego”: pogrubiałe miejscowo ścięgno może formować guzek, który nie może swobodnie przesuwać się pod troczkiem.
Zgrubienie troczka pojawia się bez konkretnej przyczyny. Czasami może mieć związek (choć nie zawsze) z powtarzającymi się czynnościami dnia codziennego takimi jak majsterkowanie czy prace w ogrodzie. Częściej jest to rodzaj przewlekłych zmian zapalnych, które utrwalają napędzającą się spiralę – tarcie ścięgna nasila zapalenie, które powoduje pogrubienie ścięgna, które z kolei zwiększa tarcie.
Objawy palca „zatrzaskującego”
Charakterystyczne jest gwałtowne odblokowywanie się palca w wyproście. Rozpoznanie jest oczywiste. Objawy są najbardziej nasilone w godzinach porannych.
W stadiach późniejszych czasami konieczne jest pomaganie sobie drugą ręką aby wyprostować palec. Przesuwanie ścięgna pod troczkiem jest często bardzo bolesne. Czasami palec może zostać całkowicie zablokowany w zgięciu.
Które badania dodatkowe są pomocne?
Podstawą jest rozpoznanie kliniczne. Zdjęcie rentgenowskie nie wykaże żadnych zmian. Badania ultrasonograficzne i rezonansem magnetycznym mogą pokazać pogrubienie ścięgna, zapalenie i wysięk.
Jakie są sposoby leczenia palca „zatrzaskującego”?
Jest kilka możliwych sposobów leczenia:
Odpoczynek: w przypadkach łagodnych możliwe jest stosowanie zmniejszenia obciążeń chorej ręki – unikanie często powtarzalnych prac ręcznych.
Ostrzyknięcie: polega na lokalnym podaniu leku sterydowego, który ma działanie przeciwzapalne. Po ostrzyknięciu ból może utrzymywać się do 2 dni. Czasami konieczne jest powtórne podanie leku po dwóch tygodniach.
Chirurgiczne przecięcie troczka: wskazane jest w przypadku niepowodzenia leczenia dwiema poprzednimi metodami. Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu miejscowym bez hospitalizacji. Polega na przecięciu troczka ścięgien zginaczy na poziomie dłoni i ich uwolnieniu w celu poprawienia ich ślizgu.
Jakie są powikłania po operacji?
Zrosty pooperacyjne mogą powodować ograniczenie ruchu ścięgien. W tych przypadkach stosuje się fizjoterapię pooperacyjną. Opisywane w literaturze przypadki infekcji i ropni są wyjątkowo rzadkie.
Jakie jest postępowanie pooperacyjne?
Po zabiegu nie stosuje się unieruchomienia, tylko zwykły opatrunek. Czasami wskazana jest fizjoterapia pooperacyjna w celu uniknięcia zrostów. Powrót do pełnej aktywności zajmuje 3-4 tygodnie.
Serdecznie zapraszam na konsultacje:
dr Maciej Klich – Chirurg Ręki Warszawa
